„Dobra atmosfera” i „zgrany zespół” to określenia, które regularnie pojawiają się w ogłoszeniach rekrutacyjnych, wymieniane jednym tchem wraz z benefitami. Nic dziwnego, bo często to właśnie aspekt relacji z innymi sprawia, że dane osoby decydują się dołączyć do danej organizacji. Dlaczego jest to tak istotne i w jaki sposób liderzy mogą wpłynąć na ten obszar?
Co jakość relacji mówi o firmie?
Relacje z innymi są jednym z sześciu głównych obszarów dobrostanu, które zostały wyróżnione w ogólnopolskim badaniu przeprowadzonym przez Benefit Systems we współpracy z infuture.institute pod kierunkiem Natalii Hatalskiej. Obszar ten obejmuje takie aspekty jak interakcje międzyludzkie, satysfakcję z nawiązywania relacji i poczucie przynależności kulturowej. Wyniki badania zostały podsumowane w raporcie „Dobrostan Polek i Polaków”.
Wyróżnione obszary dobrostanu przenikają się i wzajemnie na siebie wpływają. Relacji nie da się więc oddzielić od tak ważnego aspektu życia, jak praca, w której spędzamy prawie jedną trzecią naszego dorosłego życia. Stan relacji jest de facto papierkiem lakmusowym kultury organizacyjnej – mówi wiele nie tylko o zespołach, ale także o jakości zarządzania, a nawet podejściu firmy do kwestii odpowiedzialności społecznej.
Tymczasem z raportu „Dobrostan Polek i Polaków” wynika, że relacje z innymi – obok komfortu życia – to dwa obszary, z którymi jeszcze nie radzimy sobie najlepiej. O ile stosunkowo dobrze rozumiemy wpływ zdrowia fizycznego i psychicznego na poziom naszego dobrostanu, to relacje w dalszym ciągu schodzą na dalszy plan. Niepokojący jest też fakt, że to właśnie osoby na kierowniczych stanowiskach uznały relacje za niezbyt ważny aspekt dobrostanu (zaledwie 47% wskazań, podczas gdy dla zdrowia fizycznego wskaźnik ten wyniósł 74%). A to przecież od managerów w dużej mierze zależy jakość relacji w firmie.
Samotny lider średniego szczebla – dowiedz się więcej
Dlaczego opłaca się dbać o dobre relacje?
Relacje to nie tylko jeden z kluczowych filarów dobrostanu, ale także efektywnego funkcjonowania całej firmy. Oddziałują w dużym stopniu na atmosferę pracy, poziom motywacji i zaangażowania, częstotliwość nieobecności i jakość wykonywanych zadań [1]. Dbając o relacje, sprawiamy, że pracownicy czerpią większą satysfakcję z wykonywanej pracy, a w rezultacie chętniej podejmują działania. Są też bardziej otwarci na zmiany i wewnętrznie zmotywowani do dalszego rozwoju [2]. Niższy poziom stresu, wynikający z dobrej atmosfery w firmie, przekłada się także na lepszy stan zdrowia pracowników.
Istotny jest także aspekt wizerunkowy. Osoby pracujące w firmach, w których panuje dobra atmosfera, będą jej naturalnymi ambasadorami i chętniej polecą ją swoim znajomym. Finalnie przekłada się to na większe możliwości pozyskiwania kolejnych talentów. Jednocześnie maleje także ryzyko utraty tych talentów, które już są w firmie. Brak porozumienia ze współpracownikami i przełożonym to jeden z najczęściej wymienianych powodów, jakie są brane pod uwagę przy rozważaniu zmiany miejsca zatrudnienia [3].
Na dobre relacje składa się m.in. szacunek dla odmiennych poglądów, zaufanie i inkluzywność. Ważną kwestią jest jakościowa komunikacja, oparta na dialogu, otwartości, ale także na konstruktywnej krytyce [1]. Pamiętajmy przy tym jednak, że budowanie relacji nie odbywa się w sztucznym środowisku całkowicie pozbawionym konfliktów czy rywalizacji. Co ciekawe, jedno i drugie może pomóc w osiągnięciu celu, bo poprowadzona we właściwy sposób rywalizacja może pomóc zjednoczyć zespół wokół misji firmy.
Co może zrobić lider w obszarze relacji?
Już sama natura tego, co składa się na dobre relacje z innymi w miejscu pracy, wskazuje, że kluczową rolę w ich kształtowaniu odgrywa właśnie przełożony. Jedną z kluczowych cech lidera, który skutecznie dba o relacje, jest jego dostępność. I nie chodzi wyłącznie o czas, lecz o otwartość na rozmowy czy sugestie zgłaszane przez pracowników.
Szef powinien znać swoich pracowników, ich potrzeby, mocne i słabe strony. Dzięki temu może realnie wejść w rolę motywatora i wspierać swój zespół w wybranych obszarach. To dlatego eksperci często podkreślają, że zarządzanie nie może opierać się na samym przekazywaniu zadań i rozliczaniu z ich wykonania [3]. Przełożony powinien być odpowiedzialny zarówno za cele biznesowe, jak i za dobrostan swojego zespołu.
Co może zrobić lider, by kształtować dobre relacje w miejscu pracy? Kluczowe znaczenie ma indywidualne podejście do poszczególnych członków zespołu. Są jednak także pewne uniwersalne rozwiązania, takie jak:
Adekwatny podział zadań – nierówności w tym zakresie mogą negatywnie wpłynąć na atmosferę w pracy, jak też na zaufanie do przełożonego.
Otwarta komunikacja pionowa i pozioma – czyli zarówno z przełożonym, jak i w zespole (i między zespołami) – w tym celu konieczne jest sukcesywne budowanie kultury komunikacji w firmie.
Regularne docenianie – w trakcie zwykłej rozmowy lub na forum całej firmy. Co ważne, nie musi mieć ono charakteru finansowego, wystarczy zauważenie wkładu pracownika w projekt.
Wspieranie rozwoju pracownika – komunikacji można się nauczyć, dlatego warto nieustannie szkolić zespoły np. w zakresie rozwiązywania konfliktów czy konstruktywnego przekazywania uwag.
Dbanie o inkluzywność – wiele firm stosuje politykę DEI (diversity, equity, inclusion), ale nawet w firmach, w których nie ma wytycznych w tym obszarze, warto wziąć pod uwagę kwestię mniejszości i różnorodnych kultur, które spotykają się w miejscu pracy.
Strategia dobrostanu jako użyteczne wsparcie
Budowę dobrych relacji na poziomie firmy wspiera także dbanie o dobrostan zespołu. Wellbeing warto wpisać w szerszą strategię działań, m.in. z uwagi na nasilające się zjawisko work-life integration, czyli zacieranie się granic między życiem zawodowym i życiem prywatnym. Oznacza to, że na dobrostan trzeba patrzeć kompleksowo, co wymaga zaplanowanego, strategicznego podejścia.
W przypadku największych przedsiębiorstw wiąże się to także z unijną dyrektywą o sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD) dotyczącą obszaru ESG. Są to mierzalne czynniki, które nie są związane z ekonomicznymi wskaźnikami rozwoju (odpowiedzialność społeczna, ład korporacyjny i środowisko). W praktyce oznacza to, że są firmy mające obowiązek raportowania w takich obszarach jak zdrowie (w tym zdrowie psychiczne), szkolenia i rozwój, absencje czy warunki pracy. Obszary te wiążą się bezpośrednio z dobrostanem pracowników i są bardzo silnie skorelowane z atmosferą panującą w firmie.
W najlepszym interesie organizacji jest więc wdrożenie strategii wellbeingowej obejmującej wszystkie obszary dobrostanu, a więc także relacje z innymi. Złożoność tej kwestii sprawia, że strategia ta powinna być oparta na twardych danych. Można je pozyskać dzięki zastosowaniu Wellbeing Score, innowacyjnego narzędzia do mierzenia dobrostanu na poziomie indywidualnym i poziomie organizacji. W ten sposób można następnie dobrać odpowiednie rozwiązania, które wpłyną pozytywnie na relacje i atmosferę pracy.
Przydatne narzędzia dla firm
Badanie Wellbeing Score, będące solidną podstawą do opracowania strategii wellbeingowej dla organizacji, umożliwia także weryfikowanie jej rezultatów na przestrzeni czasu. Narzędzie jest dostępne na platformie MultiLife, a każdy pracownik, który wykona badanie, otrzyma eksperckie rekomendacje, które pomogą poprawić jego dobrostan w wybranych obszarach, w tym w obszarze relacji. W tym celu może on skorzystać z usług oferowanych przez MultiLife, takich jak np. konsultacje z psychologiem.
Przydatnym rozwiązaniem jest także platforma MyBenefit, która umożliwia m.in. przeprowadzanie ankiet pracowniczych i przekazywanie kudosów na forum ogólnofirmowym. Wsparciem jest również kultowa karta MultiSport. Firma może wykorzystać ją w zakresie integrowania zespołu poprzez aktywności sportowe. Pożądane rezultaty przyniesie np. zbudowanie firmowej drużyny, której członkowie będą uczyć się komunikacji i zdrowej rywalizacji przy okazji uprawiania ulubionej dyscypliny.
Dbanie o dobre relacje międzyludzkie w firmie jest niezwykle istotne, zważywszy na korzyści, jakie niosą one dla organizacji i jej pracowników. Co ważne, liderzy już teraz dysponują wieloma narzędziami, które pozwolą im sprostać temu wyzwaniu.
Bibliografia:
[1] https://dlafirm.pracuj.pl/blog/relacje-interpersonalne-w-pracy
[2] https://marketingrelacji.com/korzysci-plynace-z-budowania-dobrych-relacji/
[3] https://www.hays.pl/blog/insights/jak-budowac-pozytywne-relacje-z-pracownikami-
