VIDEOCAST: Co lider w biznesie powinien wiedzieć o psychologii sportu? 

Kluczowe znaczenie umiejętności społecznych  

Zarówno trenerzy drużyn sportowych, jak i osoby zarządzające zespołami w firmach są od dłuższego czasu postrzegani nie tylko przez pryzmat merytoryki, ale także w kontekście umiejętności społecznych. Jak podkreśla Paweł Habrat, każdy trener powinien jednak przede wszystkim znać... samego siebie.   

– Prostym przykładem może być trener, który chce mieć zespół kontrolujący emocje, a sam tym emocjom ulega i je generuje. Nic nie da nawet najpiękniejsza przemowa, ponieważ pojawią się takie rzeczy jak fizjologia i silne pobudzenie, a zawodnicy – poza komunikatem werbalnym – zobaczą także ten niewerbalny, czyli to, że trener przez cały mecz jest po prostu poddenerwowany – tłumaczy Paweł Habrat.   

– Dojdzie do tego modelowanie, czyli swego rodzaju zaszczepienie swoją postawą zawodników. Dlatego zawsze zachęcam, aby trener był przede wszystkim sobą – zaznacza.    

Nie rozumie, nie chce, czy nie potrafi?  

Kluczowe jest tu przyjrzenie się własnym emocjom i zadanie sobie pytania, co za nimi stoi. Trenerzy i liderzy często próbują po prostu tłumić emocje, zamiast sprawdzić, skąd się one biorą. A może to wynikać choćby z faktu, że zawodnicy nie słuchają poleceń.   

W drugim przypadku konieczne będzie sprawdzenie przyczyny – czy zawodnik (lub pracownik) czegoś nie rozumie, nie chce, czy nie potrafi. Z czego może wynikać brak zrozumienia? Być może przekaz kierowany jest niewłaściwym kanałem, a do danego zawodnika skuteczniej docierają np. komunikaty wizualne.   

A może niezrozumienie ma swoje źródło w stresie towarzyszącym kontaktowi z autorytetem i zawodnik najpierw „przyjmuje postawę”, a dopiero później słucha przekazywanych informacji. To jeden z tych przypadków, gdy ważne informacje lepiej jest przekazać pośrednio – przy pomocy asystenta lub kolegi z drużyny.   

Motywacja kontra nastawienie  

Co zatem z krzyczeniem na zawodników? Sport często wymaga krótkich i wyrazistych komunikatów – nadawanych w biegu i emocjach. Jednak wielu trenerów uważa krzyk za oznakę słabości i znak, że zawodzą inne elementy, skoro sięga się po tak mocny środek. Zdaniem Pawła Habrata, ostatecznie jednak liczą się efekty i wyniki sportowe.   

A do tych potrzebna jest m.in. odpowiednia motywacja zawodników. Na tym polu popełniany jest często błąd polegający na niewłaściwej interpretacji chwilowych przestojów. Ważne bowiem jest, aby za spadek motywacji nie uznawać krótkotrwałych zmian nastawienia – one powinny być wkalkulowane w każde zajęcie.   

Zawodnik przychodzący codziennie na trening jest odpowiednio zmotywowany, ale gdy podczas treningu wieje silny wiatr i są dwa stopnie na minusie, można spodziewać się chwilowej zmiany nastawienia. Tego typu rzeczy są nieraz interpretowane w zbyt dużej skali, choć nie stanowią o ogólnym spadku motywacji.   

A co z zawodnikami i pracownikami o zacięciu perfekcjonistycznym? Nie jest ono do końca korzystne, ponieważ często wiąże się z pewną sztywnością w podejściu na zasadzie: „Jeśli wygram, jestem super, a jeśli przegram, jestem do niczego”. Tymczasem możliwości zawodnika są zmienne i każdego dnia mogą być na innym poziomie.   

Co jeszcze warto wiedzieć o psychologii sportu, będąc liderem w biznesie? Dowiecie się tego z rozmowy Jarosława Kuźniara z Pawłem Habratem przeprowadzonej w ramach cyklu „Wellbeing Summit”.